Dị ứng là một trong những bệnh phổ biến nhưng khó chẩn đoán ở chó. Nhiều nguyên nhân có thể khiến chó bị dị ứng, từ thực phẩm, môi trường đến các tác nhân ký sinh trùng. PetGrocer sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về dị ứng ở chó, cách nhận biết, điều trị và phòng tránh để bảo vệ sức khỏe cho thú cưng.
Chó bị dị ứng có thể có nhiều dấu hiệu, bao gồm ngứa ngáy, gãi liên tục, phát ban, nổi mẩn đỏ, rụng lông, chảy nước mắt, nước mũi, hắt hơi, khó thở, nôn mửa, tiêu chảy, và thay đổi hành vi. Để điều trị hiệu quả, cần xác định nguyên nhân gây dị ứng (thức ăn, môi trường, ký sinh trùng) và áp dụng các biện pháp phù hợp như thay đổi thức ăn, vệ sinh môi trường, sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ thú y, và chăm sóc da.
Chó bị dị ứng là gì?
Dị ứng ở chó là phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch khi tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng (dị nguyên). Cơ thể chó sẽ sản sinh Histamine , gây ra các triệu chứng như ngứa, mẩn đỏ, viêm da, tiêu chảy hoặc khó thở. Dị ứng có thể xảy ra ở mọi giống chó, nhưng một số giống như Bulldog, Golden Retriever, Poodle, Dalmatian dễ bị hơn do yếu tố di truyền.
Nguyên nhân gây dị ứng ở chó
Dị ứng thực phẩm
Theo Tiến sĩ Jerry Klein, Giám đốc Thú y của AKC, dị ứng thực phẩm ở chó thường không phổ biến. Dạng dị ứng này bao gồm các triệu chứng như phát ban, sưng tấy, ngứa ngáy hoặc các biến chứng tiêu hóa (nôn mửa, tiêu chảy). Trong một số trường hợp hiếm hoi còn có thể dẫn đến sốc phản vệ - tương tự như hiện tượng dị ứng đậu phộng ở người. Nhạy cảm với thực phẩm, không giống như dị ứng thực sự, không liên quan đến phản ứng miễn dịch mà thay vào đó là phản ứng với thành phần gây khó chịu trong thức ăn của chó, ví dụ như thịt bò, thịt gà, trứng, ngô, lúa mì, đậu nành hoặc sữa.
Những chú chó nhạy cảm với thức ăn có thể xuất hiện một số triệu chứng, bao gồm các dấu hiệu tiêu hóa như nôn mửa và tiêu chảy, hoặc các dấu hiệu da liễu như ngứa ngáy, lông rụng nhiều và nhiễm trùng tai hoặc chân mãn tính. Cách tốt nhất để chẩn đoán và điều trị dị ứng thực phẩm là đưa thú cưng đến thăm khám tại các cơ sở thú y uy tín.
Dị ứng da (viêm da dị ứng)
Dị ứng da (còn được gọi là viêm da dị ứng) là dạng phổ biến nhất mà chó thường mắc phải. Theo đó, có 2 nguyên nhân chính gây dị ứng da ở chó là:
- Viêm da dị ứng bọ chét
- Chất gây dị ứng môi trường
Viêm da dị ứng bọ chét xảy ra khi chó tiếp xúc với nước bọt của bọ chét khiến cơ thể của chó ngứa ngáy liên hồi, viêm đỏ, đóng vảy, đặc biệt là vùng đuôi, da. Trường hợp thứ hai là các chất gây dị ứng từ môi trường, chẳng hạn như bụi, phấn hoa và nấm mốc dẫn đến viêm da dị ứng, trường hợp này hay xuất hiện vào những thời điểm nhất định trong năm. Theo đó những khu vực như bàn chân, tai, mõm, nách, bẹn, vùng quanh mắt và giữa các ngón chân dễ bị ảnh hưởng bởi các chất gây dị ứng từ môi trường. Tất cả các bệnh dị ứng da đều có nguy cơ nhiễm trùng thứ phát bởi lúc chó cào, cắn và liếm da, chúng có nguy cơ nhiễm trùng, nấm men và vi khuẩn.
Dị ứng cấp tính
Dạng đáng báo động nhất trong số các loại dị ứng ở chó là dị ứng cấp tính. Giống như con người, chó có thể bị sốc phản vệ nếu chúng phản ứng nghiêm trọng với chất gây dị ứng, thậm chí chó có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Theo đó, ong đốt hay phản ứng với vắc xin sẽ tạo ra phản ứng phản vệ ở một số con chó, đó là lý do tại sao bạn nên theo dõi chặt chẽ khi cho vật nuôi tiêm ngừa bất kỳ loại vắc xin, thuốc hoặc thực phẩm mới nào.
Dấu hiệu nhận biết chó bị dị ứng
Chẩn đoán dị ứng ở chó
Nếu bạn đã từng trải qua xét nghiệm dị ứng, thì bạn biết rằng việc chẩn đoán dị ứng thường rất phức tạp. Đầu tiên bác sĩ thú y sẽ xem xét ngoài dị ứng ra thì chó cưng có gặp những vấn đề sức khỏe khác hay không, nếu nghi ngờ thú cưng đang bị dị ứng thì họ sẽ tiến hành một số xét nghiệm như:
- Chụp X- quang: Với cách này bác sĩ sẽ tiến hành chụp X-quang để kiểm tra tình trạng sức khỏe xem lồng ngực, phổi có thay đổi hình dạng không, các cơ quan nội tạng như gan, thận, tim có bị sưng phù hay co bóp bất thường hay không,...
- Xét nghiệm máu: Cách thức này sẽ giúp bác sĩ xác định được tỉ lệ của hồng cầu và bạch cầu qua đó xác định có chó bị nhiễm khuẩn, mầm bệnh gì hay không.
- Xác định các con đường khiến chó bị dị ứng: Bao gồm đường hô hấp, da và đường miệng xem có gì khác lạ hay không.
Ngoài ra, viêm da do bọ chét thường là bệnh dị ứng dễ chẩn đoán nhất bằng cách xác định vùng da trên cơ thể chó cưng mà bọ chét trú ngụ rồi bôi một sản phẩm diệt bọ chét trước khi chúng “tấn công” vật nuôi để xem có giải quyết được vấn đề hay không.
Điều trị dị ứng ở chó
Trước khi bắt đầu điều trị, việc xác định nguyên nhân gây dị ứng là vô cùng quan trọng. Có thể là dị ứng do thức ăn, môi trường, bọ chét, hoặc các loại thuốc. Nếu bạn không chắc chắn nguyên nhân, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y để tiến hành các xét nghiệm cần thiết.
- Dị ứng thức ăn: Có thể thử phương pháp loại trừ, thay đổi thức ăn của chó bằng cách cho chúng ăn các loại thực phẩm dễ tiêu hóa và ít gây dị ứng như thức ăn dành cho chó bị dị ứng.
- Dị ứng môi trường: Nếu chó có dấu hiệu dị ứng với phấn hoa, bụi bẩn hoặc các chất trong không khí, cần giảm thiểu sự tiếp xúc của chó với những tác nhân này.
- Dị ứng do bọ chét: Sử dụng các loại thuốc trị bọ chét để điều trị và ngăn ngừa tái phát.
Khi xác định được nguyên nhân, bạn sẽ dễ dàng áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp.
Dùng thuốc điều trị (chỉ theo chỉ định bác sĩ thú y)
- Thuốc kháng histamine (Cetirizine, Loratadine) giúp giảm ngứa.
- Thuốc chống viêm steroid (Prednisone, Dexamethasone) dùng trong trường hợp nặng.
- Thuốc bôi trị viêm da (Hydrocortisone, Mupirocin) để giảm viêm.
- Thuốc kháng sinh nếu có nhiễm trùng thứ cấp do gãi ngứa.
Điều trị hỗ trợ
- Omega-3, Omega-6 giúp cải thiện sức khỏe da.
- Probiotic hỗ trợ hệ tiêu hóa.
- Sữa tắm cho chó dịu nhẹ hạn chế bị dị ứng, không chứa hóa chất mạnh
Thay Đổi Chế Độ Ăn Uống
Nếu dị ứng của chó là do thức ăn, thay đổi chế độ ăn uống là cách điều trị quan trọng nhất. Các thực phẩm chứa nguyên liệu dễ gây dị ứng như thịt bò, thịt gà, ngũ cốc, sữa hoặc chất phụ gia có thể là thủ phạm gây ra phản ứng dị ứng.
- Chế độ ăn đặc biệt: Chọn các loại thức ăn được chế biến đặc biệt cho chó bị dị ứng hoặc thức ăn có thành phần đơn giản (ví dụ như thịt cừu, khoai tây hoặc cá). Các loại thức ăn này giúp hạn chế các phản ứng dị ứng.
- Chế độ ăn không chứa ngũ cốc: Nhiều chó dị ứng với ngũ cốc, vì vậy bạn có thể thử các loại thức ăn không chứa ngũ cốc hoặc chứa thành phần thay thế như khoai lang hoặc gạo nâu.
- Thực phẩm ít gây dị ứng: Nếu chó có vấn đề với một số loại protein, bạn có thể chuyển sang các loại thực phẩm có protein từ cá hoặc thịt thỏ, vốn ít gây dị ứng hơn so với thịt bò hoặc gà.
Nếu chó gặp phải vấn đề về tiêu hóa (tiêu chảy, nôn mửa), bạn có thể cho chó ăn các loại thức ăn dễ tiêu, chẳng hạn như cháo gạo hoặc thức ăn mềm cho chó có dạ dày nhạy cảm.
